شرایط عمومی پیمان – ماده 21
پرسش) مرداد ماه سال 1381 محل یک پروژه خط انتقال آب در معرض سیل قرار گرفته که این امر موجب بروز خساراتی به پروژه گردید. نظر به اینکه پروژه از طرف شرکت بیمه ایران بیمه تمام خطر مهندسی شده بود، مراتب به مدیریت شرکت بیمه ایران اطلاع داده شد. متعاقب آن کارشناسان شرکت مذکور از محل پروژه بازید نموده و مطابق شروط پیوست قرارداد، میزان مبلغ خسارت قابل پرداخت توسط شرکت بیمه ایران را اعلام و تأیید نمودند.
همزمان با انجام موارد فوقالذکر، دستور ترمیم مسیرهای تخریب شده خطوط لوله به پیمانکار پروژه داده شد. عملیات ترمیم مسیرهای تخریب شده شامل لجن برداری از روی خطوط، برداشت خاک سرند شده زیر، اطراف و روی لوله، در آوردن لوله از داخل ترانشه و لولهگذاری مجدد بوده است. عملیات ترمیم به طور کامل توسط پیمانکار انجام گرفت و هزینههای مربوط توسط پروژه برآورد و اعلام گردیده است. مبلغ هزینههای انجام شده توسط پیمانکار بیشتر از مبالغ قابل دریافت از شرکت بیمه ایران است. لذا با توجه به ردیف 2 بند «ب» ماده 43 شرایط عمومی پیمان مبتنی بر این که «چنانچه خسارت دریافتی از شرکت بیمه ایران برای جبران خسارتها کافی نباشد، جبران خسارت به عهده کارفرما میباشد. » مابهالتفاوت خسارت یاد شده با توجه به مورد ذکر شده در زیر، چگونه به پیمانکار پرداخت میگردد.
آیا میتوان عملیات ترمیم خطوط لوله تا برگرداندن کار به حالت اولیه را مطابق ردیفهای فهرست بهای منضم به قرارداد و پس از کسر خسارت دریافتی از شرکت بیمه در صورت وضعیتهای کارکرد و در قالب بند (الف – 1) ماده 29 شرایط عمومی پیمان (25 درصد) به پیمانکار پرداخت نمود و یا این که مابه التفاوت یاد شده در قالب صورتجلسات جداگانهای به پیمانکار پرداخت گردد.
پاسخ) در قراردادهای تابع ضوابط طرحهای عمرانی که بر اساس شرایط عمومی جدید منعقد شده و کارهای موضوع پیمان در اجرای بند «ج» ماده 21 بیمه (تمام خطر مهندسی) میباشد. چنانچه به موجب حوادث قهری (نظیر سیل) خسارتی به کار وارد شود که میزان خسارت دریافتی از محل بیمه موضوع بند «ج» ماده 21 برای جبران آن کافی نباشد، طبق بند (2 – ب) ماده 43 کارفرما عهدهدار جبران خسارت مزبور خواهد بود. بدیهی است در خصوص جبران خسارت مزبور نیز کارفرما به تناسب پیشرفت کار و مطابق با هزینه (واقعی) تمام شده اعم از هزینههای مستقیم یا غیر مستقیم (بالاسری) پرداختهای لازم با از محل اعتبار طرح و از طریق صورتحساب (خارج از صورتوضعیتهای موقت کارکرد پروژه) به عمل خواهد آورد.