تعدادی از کاربران سایت از ما مشاوره ای در مورد مدیریت برنامه ی پیمانکاران خواسته بودند. سوالات مطرح شده در ارتباط با شرایطی است که اغلب رخ میدهد، به همین دلیل قطعا ارزش این را دارد که به عنوان یک مطلب در این سایت منتشر گردد.
درخواستهای دریافت شده را ویرایش کردم و با توجه به جهانی بودن موضوع مورد بحث و عدم وجود بندهای قراردادی موردنظر در شرایط عمومی پیمان های کشور، به قرارداد FIDIC و اصطلاحات مربوطه اشاره خواهم کرد.
برای مطالعه بیشتر در خصوص آموزش تهیه لایحه تاخیرات می توانید کتابهای زیر را نیز تهیه بفرمایید و یا در دوره شرکت نمایید
دوره آنلاین مدیریت ادعا در پروژه‌های ساخت
قیمت اصلی 2,450,000 تومان بود.1,700,000 تومانقیمت فعلی 1,700,000 تومان است.
کتاب راهنمای “فرآیند یکپارچه تهیه لایحه تاخیرات ” + الگوهای خام موردنیاز
208,000 تومان – 349,000 تومان
سوال ۱ مشاوره درخواست شده از سوی کاربر موردنظر:
درخواست ارائه ی خلاصه ای از اصول کلی که می تواند از بروزرسانی اشتباه برنامه زمانبندی توسط پیمانکار، جلوگیری کند. برای مثال: الزامی توسط مهندس مشاور به پیمانکار جهت ارائه ی یک برنامه بر اساس تاریخ اتمام اولیه صورت نمیگیرد و بنابراین منجر به بروز تاخیرات در برنامه ی پروژه میگردد (در این حالت یک پیمانکار تا حدود زیادی حق دفاع از خود را از دست میدهد.)
پاسخ سوال ۱٫ با توجه به توضیحات ارائه شده، بررسی کنیم که به روز رسانی برنامه در واقع چیست.
در ابتدا باید برنامه‌ی پیمانکار را که اغلب به عنوان برنامه پایه ای (baseline) نامیده می شود، ایجاد کنیم. این برنامه باید بهترین تخمین پیمانکار از توالی و زمانبندی چگونگی انجام این کارها باشد و همچنین میبایست براساس زمان شروع قرارداد پیمانکار باشد. یک بروز رسانی برنامه ای هنگامی رخ میدهد که پیمانکار پیشرفت واقعی را جهت پیش بینی زمان تکمیل یا بررسی وضعیت پیشرفت پروژه در baseline قرار دهد (یا هر گونه اصلاح بعدی روی baseline).
من چندین بار شاهد بوده ام که پیمانکار برنامه اولیه خود را دیر ارائه می دهد و در زمانی که او برای انجام این کار تعلل می کند، تاخیرات کارفرما رخ داده است و پیمانکار نمیتواند ادعای تاخیر از سوی کارفرما را انجام دهد، چون برنامه ای ارائه نکرده است که ملاک سنجش تاخیرات باشد. سپس مهندس مشاور از پیمانکار میخواهد که تاخیرات را در برنامه زمانبندی ثبت کند و براین اساس زمان نهایی قراردادی پروژه را تعیین نماید. توصیه من در اینجا به پیمانکاران این است که: “در ارائه برنامه ی اولیه خود (baseline) تاخیر نکنید”.
ماده ۸٫۳ FIDIC ( در ارتباط با برنامه زمانبندی) تنها به مهندس مشاور اجازه می دهد تا «به پیمانکار اطلاع دهد که میزان آن (افزایش یا کاهش رخ داده در برنامه زمانی بروز رسانی شده (با اعمال آیتم های تاخیر)) با قرارداد مطابقت ندارد.» درنتیجه، مهندس مشاور حق ندارد پیمانکار را در مورد عواقب و اتفاقات پس از قرارداد تحت فشار بگذارد.
هنگامی که برنامه پایه ای (baseline) ایجاد شد و تاخیرات رخ داد یا به خصوص اگر منجر به افزایش زمان قرارداد گردید, پیمانکار باید یک برنامه اصلاحی را ارائه کند که این برنامه، برنامه ای است که جهت بروز رسانی پیشرفت های آتی با توجه به تاخیرات رخ داده ارائه میشود.
سوال۲ مشاوره درخواست شده از سوی کاربری دیگر:
درخواست نمونه هایی مربوط به اینکه پیمانکار می تواند به صورت منطقی از ارائه یک بروزرسانی برنامه خودداری کند به این دلیل که مهندس مشاور / کارفرمایان هنوز برنامه های اصلاحی قبلی که در برگیرنده افزایش زمان پروژه (EOT) بوده است را بررسی نکرده اند.
پاسخ سوال ۲
در پاسخ به این سوال باید گفت که شاید اصطلاحات و بندهای قراردادی ارائه شده در این بخش گیج کننده باشند، اما اگر «برنامه بروز شده» به معنای ماده ۴٫۲۱ FIDIC (گزارش های پیشرفت) باشد، پیمانکار را مجبور به ارائه «مقایسه پیشرفت واقعی و برنامه ریزی شده» به عنوان بخشی از گزارش پیشرفت می‌کند, پس بروزرسانی یک روش معمول برای انجام این کار است و پیمانکار موظف به ارائه ی آن است (درقراردادهای داخلی باید به شرایط خصوصی و عمومی خصوصی پیمان مراجعه گردد).
اگر پرسش مربوط به یک برنامه اصلاحی است، هر دو بخش FIDIC 8.3 (برنامه) و ۸٫۶ (تعریف پیشرفت) پیمانکار را مجبور به تجدید نظر در برنامه می کند اما اگر پیشرفت با برنامه غالب سازگار نباشد, بنابراین او نمیتواند این کار انجام دهد.
اگر پیمانکار یک درخواست افزایش زمان پروژه در قالب لاحیه تاخیرات را ارائه کرده باشد که به آن پاسخ داده نشده است، پس منطقی است که افزایش زمان درخواست شده قبلی در برنامه ی اصلاحی فعلی لحاظ شود (از آخرین تایید کاهش یا افزایش زمان پروژه توسط کارفرما یا مشاور تا زمان ارسال برنامه ی اصلاحی جدید). توصیه بنده به پیمانکاران در اینجا این است که شما باید درخواستهای افزایش زمان خود را به موقع ارائه کنید در غیر این صورت مجبور هستید در قالب برنامه ی اولیه پروژه را به پایان برسانید و یا از عواقب عدم ارائه ی به موقع لایحه تاخیرات خود به شکل های مختلف رنج ببرید.
سوال ۳٫ مشاوه درخواست شده :
مشاوره در مورد اینکه چگونه پیمانکار می تواند از تسریع در پیشرفت کار اجتناب کند یا شرایطی که پیمانکار باید آگاه باشد قبل از اینکه او برای تسریع در کار موافقت کند ( در صورت وقوع تاخیرات مجاز).
پاسخ سوال ۳٫
من فرض میکنم که این وضعیتی است که پروژه تاخیر دارد و این تاخیرات متوجه پیمانکار نیست. اما کارفرما میخواهد پیمانکار، پروژه را در زمان زودتری کار را به انجام برساند . بنابراین برای دستیابی به تاریخ زودتر، پیمانکار باید با سرعت بیشتری کار کند.
من سه نظر در این خصوص دارم. اول اینکه اثبات و توافق درخصوص هزینه های تسریع در کار معمولا دشوار است. دوم به دلیل اینکه کارفرما و مشاور در زمان تسریع در کار عموما علاقه ای به پرداخت هزینه های تسریع در کار ندارند، پرداخت این هزینه ها ممکن است پس از وقوع تسریع در کار انجام شود. و سوم، بدون دستورالعمل کتبی و برنامه ی تایید شده برای انجام این کار از سوی کارفرما، هرگز تن به تسریع در انجام پروژه ندهید.
تنها گزینه ای که پیش روی پیمانکار است این است که قبل از اینکه تسریع در اجرای پروژه انجام شود، او توان اعمال نظر و گرفتن امتیاز از کارفرما را دارد. بنابراین دو راه پیش اوست یا هزینه تسریع در کار را بپذیرد یا حداقل برای دریافت هزینه ها در یک زمان بعد توافق کند. این توافقنامه باید قبل از اینکه پیمانکار هر اقدامی درخصوص تسریع درکار انجام دهد میبایست ثبت و نهایی شود.
امیدوارم که این مطلب نسبتا جوابگوی برخی پاسخ های شما عزیزان باشد.
نوشته شده توسط ریحانه عابدی
