لایحه تغییر مقادیر پیمان به شرح زیر تفسیر میشود:
پس از تعیین پروژه از طرف کارفرما و انجام طراحی های اولیه آن، کارفرما یا مشاوری که از سوی کارفرما انتخاب شده شروع به برآورد حدودی احجام کار و هزینه اجرای آن می کند. با توجه به این که ممکن است در هنگام اجرا احجام و فعالیتها بسته به شرایط اجرا تغییر کنند، ماده ۲۹ شرایط عمومی پیمان به بررسی تغییر مقادیر پیمان و افزایش یا کاهش مبلغ پیمان تا سقف ۲۵ درصد مبلغ برآورد اولیه پیمان میپردازد.
تغییر مقادیر پیمان در قراردادهای پیمانکاری
زمانی که کارفرما تصمیم به اجرای یک پروژه میگیرد، تیم فنی کارفرما یا مشاوری که کارفرما برگزیده، شروع به مطالعه و تحقیق در مورد چگونگی انجام کار میکنند. راه حل های ممکن را برای پیشبرد صحیح و کم هزینه پروژه بررسی میکنند.
در پروژه های راهسازی، با توجه به شرایط مسیر، هزینه انجام آن و نیاز به ساخت تونل و پل در طول راه، مسیر راه را انتخاب می کنند. سپس به طراحی مسیر، زیرسازی و روسازی راه، طراحی پل و طراحی تونل پرداخته میشود.
در پروژههای ساختمان سازی، با توجه به شرایط، سرعت انجام کار، مقاومت در برابر آتش سوزی، هزینه اجرای کار و سهولت انجام آن با توجه به متخصصین موجود تصمیم به ساخت اسکلت فلزی یا بتنی میگیرند. تصمیم میگیرند نقشه معماری چگونه باشد و جزئیات آن ساختمان را تعیین میکنند.
پس از تعیین پروژه و انجام طراحیهای اولیه نیاز به یک پیمانکار برای اجرای آن است. اگر خود کارفرما توان اجرایی داشته باشد به انجام آن میپردازد. درست مثل ساختمان سازهای شخصی که با پول خود شروع به ساختمان سازی میکنند.
اما در کارهای بزرگتر که دولت یا سازمان خاصی قصد اجرای یک پروژه را دارد و خود توان اجرایی آن را ندارد باید از یک پیمانکار بخواهد تا پروژه را انجام دهد.
برای این کار شروع به تخمین مقادیر و هزینه های انجام کار می کند تا مبلغ هر فعالیت را به پیمانکار اعلام کند و پیمانکار تصمیم بگیرد که توان مالی، اجرایی و ماشین آلات مورد نیاز این پروژه را دارد یا خیر. اگر جواب پیمانکار بله است باید در مناقصه شرکت کند و با ارائه پیشنهاد قیمت خود بگوید که با چه قیمتی این کار را انجام می دهد.
با توجه به این که این مقادیر و احجام تخمین زده شده اند و در اجرا احتمال تغییر مقادیر درج شده در فهرست بها منضم به پیمان بین کارفرما و پیمانکار وجود دارد. ماده ۲۹ شرایط عمومی پیمان محدودیت هایی را برای تغییر مقادیر پیمان ارائه میکند که در ادامه با هم بررسی می کنیم.
دستورالعمل تغییر مقادیر پیمان
طبق ماده ۲۹ شرایط عمومی پیمان ممکن است در ضمن اجرای کار مقادیر درج شده در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان تغییر کند. پیمانکار تغییر مقادیر را برای محاسبه و نظارت به مهندس مشاور می دهد. پس از تصویب کارفرما، تغییر مقادیر کار به پیمانکار ابلاغ می شود.
پس از ابلاغ تغییر مقادیر کار پیمانکار موظف است تا کار را با نرخ پیمان انجام دهد، مگر آنکه مبلغ ناشی از تغییر مقادیر کار از ۲ حدود تعیین شده در زیر بیشتر شود. (نرخ پیمان یعنی مبلغ مندرج در فهرست بها منضم به پیمان و ضرایبی که در قرارداد برای آن فعالیت در نظر گرفته شده است.)
۱) افزایش مقادیر پیمان بیش از ۲۵ درصد مبلغ پیمان
افزایش مقادیر باید در چارچوب موضوع پیمان به پیمانکار ابلاغ شود. جمع مبلغ مربوط به افزایش مقادیر و مبلغ کارهای با قیمت جدید نباید از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.
مبلغ یک فعالیت از حاصل ضرب مقدار کار در بهای واحد آن فعالیت بدست میآید.
اگر در طی انجام پروژه قیمت های جدید داشتید، برای محاسبه افزایش مبلغ پیمان به سبب قیمت های جدید، ابتدا قیمت های جدید به مبنای نرخ پیمان تبدیل می شود و سپس ملاک محاسبه قرار می گیرد.
۲) کاهش و حذف مقادیر پیمان بیش از ۲۵ درصد مبلغ پیمان
جمع مبلغ مربوط به کاهش مقادیر و حذف آن ها نباید از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود. اگر مبلغ کاهش داده شده از حد تعیین شده ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود و پیمانکار با اتمام کار با نرخ پیمان موافق باشد، عملیات موضوع پیمان در چارچوب پیمان انجام می شود.
ولی درصورتی که پیمانکار مایل به اتمام کار نباشد، پیمان طبق ماده ۴۸ شرایط عمومی پیمان خاتمه داده می شود.
نکات مهم افزایش یا کاهش ۲۵ درصد مبلغ قرارداد
۱) اگر طبق ماده ۲۸ شرایط عمومی پیمان، کارفرما نتواند بخشی از کارگاه یا زمین انجام پروژه را به پیمانکار تحویل دهد مبلغ اجرای آن بخش از پروژه از مبلغ اولیه پیمان کسر می گردد. برای تعیین حد افزایش یا کاهش مقادیر پیمان تا ۲۵ درصد، مبلغ کاهش داده شده به جای مبلغ اولیه پیمان به وسیله پیمانکار ملاک قرار می گیرد.
۲) تا ۱۰ درصد افزایش یا کاهش مقادیر کار با دستور مهندس مشاور امکان پذیر است اما اضافه بر آن با تصویب کارفرما قابل اجراست.
۳) درصورتی که پس از تکمیل کار و تصویب صورت وضعیت قطعی مشخص شود مقادیر کار بدون آنکه از طرف کارفرما کم شده باشد نسبت به مقادیر منضم به پیمان کاهشی بیش از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان داشته باشد نرخ پیمان ملاک عمل است.
۴) جمع بهای قیمت های جدید نباید از ۱۰ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.
۵) تغییر مقدار یک ردیف هیچ سقفی نداشته و میتواند تا جایی که قرارداد به سقف ۲۵ درصد مازاد خود برسد افزایش پیدا کند.
۶) تغییر مبلغ یک فصل هیچ سقفی نداشته اما اگر از ۲۵ درصد مبلغ اولیه فصل بیشتر شود، تا ۲۵ درصد مازاد با ضریب جزء فصل و برای مبلغ مازاد بر ۲۵ درصد مبلغ اولیه فصل بین ضریب جزء پیشنهادی فصل و ضریب کل پیشنهادی هر کدام کمتر بود، ملاک قرار میگیرد. دستورالعمل نحوه ارائه پیشنهاد قیمت از سوی پیمانکاران به تفکیک فصلهای فهرست بها این مورد را بیان کرده است.
۷) از فهرست بهای سال ۹۶ به بعد طبق پیوست پنجم با عنوان کارهای جدید اگر در حین انجام کار با فعالیتی رو به رو شویم که در برآورد مقداری نداشته باشد حتی اگر در فهرست بهای منضم به پیمان باشد، تغییر مقادیر حساب نشده و قیمت جدید است.
برای عضویت در گروه تلگرامی پرسش و پاسخ های مدیریت ادعا و تاخیرات (کلیک کنید) @drclaim_club
برای مطالعه بیشتر در خصوص آموزش تهیه لایحه تاخیرات می توانید کتابهای زیر را نیز تهیه بفرمایید و یا در دوره شرکت نمایید
کتاب تحلیل تأخیرات زمانی ANSI/ASCE/CI 67-17
196,000 تومان–329,000 تومان
کتاب راهنمای “فرآیند یکپارچه تهیه لایحه تاخیرات ” + الگوهای خام موردنیاز
208,000 تومان–349,000 تومان
