آیا لزوماً ارتباط مستقیمی بین انحراف از پیشرفت (Deviation) و تأخیر وجود دارد؟ به عبارت دیگر اگر درصد پیشرفت واقعی پروژه از درصد پیشرفت برنامه‌ای بیشتر باشد (انحراف مثبت)، آیا پروژه در زمانی زودتر یا دست کم برابر با زمان پایان برنامه‌ای به پایان می‌رسد و تأخیر نخواهیم داشت؟
بیایید پاسخ به این سوال را با یک مثال بررسی کنیم. پروژه‌ای را متشکل از 6 فعالیت به شرح جدول زیر در نظر بگیرید.
| نام فعالیت | مدت زمان (روز) | پیشنیاز | شروع برنامه‌ای |
| A | 5 | – | ابتدای روز 1 |
| B | 3 | A | ابتدای روز 6 |
| C | 2 | B | ابتدای روز 9 |
| D | 2 | – | ابتدای روز 7 |
| E | 1 | D | ابتدای روز 9 |
| F | 3 | – | ابتدای روز 7 |
پس از انجام محاسبات CPM در شبکه فعالیت‌های پروژه (در این جا با MSP) متوجه می‌شویم مدت زمان پروژه 10 روز و فعالیت‌های A و B و C بحرانی هستند. نمودار گانت پروژه به صورت زیر است.
فرض کنید که پایان روز ششم، تاریخ ورود داده (Data Date) است. جدول زیر اطلاعات واقعی پیشرفت پروژه را نشان می‌دهد. پیشرفت پروژه در پایان روز ششم بر اساس برنامه زمانبندی (پیشرفت برنامه‌ای) با فرض این که وزن فعالیت‌ها متناسب با مدت آن‌ها است، 38% به دست می‌آید. بر اساس داده‌های ورودی پیشرفت واقعی پروژه 75% به‌دست می‌باشد که نشان‌دهنده 37% انحراف مثبت از پیشرفت برنامه‌ای است (از لحاظ درصد پیشرفت کسب‌شده از برنامه جلوتر هستیم).
| نام فعالیت | درصد تکمیل برنامه‌ای(%) | درصد تکمیل واقعی(%) | شروع واقعی |
| A | 100 | 100 | ابتدای روز 1 |
| B | 33 | 0 | – |
| C | 0 | 0 | – |
| D | 0 | 100 | ابتدای روز 2 |
| E | 0 | 100 | ابتدای روز 4 |
| F | 0 | 100 | ابتدای روز 2 |
اگر بر اساس اطلاعات واقعی پیشرفت و با فرض این شرایط جدیدی برای پروژه پیش نیاید و در ادامه، پروژه طبق برنامه پیش برود، برنامه زمانبندی را به‌روز کنیم انتظار داریم پروژه یک روز تاخیر داشته باشد. چراکه فعالیت بحرانی B هنوز شروع نشده است. نمودار گانت پس از به‌روزرسانی برنامه زمانبندی اولیه به صورت زیر خواهد شد.
با این مثال ساده کاملا مشخص شد که لزوماً ارتباط مستقیمی بین انحراف از پیشرفت و تاخیر وجود ندارد. به عبارت دیگر یک پروژه می‌تواند به لحاظ درصد پیشرفت از برنامه جلوتر باشد ولی تاخیر داشته باشد.
