در این مطلب جامع قصد داریم مهمترین منابع آموزشی بینالمللی در مورد مدیریت ادعا، آنالیز تأخیرات و کمیسازی تأخیرات و سایر ادعاهای مالی را معرفی کنیم. این منابع شامل دستورالعملهای دولتی، راهنماها، کتابها و مقالات جامع متخصصین در زمینه مدیریت ادعا میشوند.
پروتکل تأخیر و اختلال SCL
پروتکل تأخیر و اختلال انجمن حقوق احداث انگلستان (SCL) به منظور ارائه ابزاری به طرفین قرارداد برای حل مسائل و مشکلات مربوط به تأخیرات و اختلال (Disruption) در پروژههای ساخت تهیه شده است. که در آن یک طرف قرارداد از دیگری، تمدید مدت پیمان و یا جبران خسارت مالی برای زمان اضافی سپری شده و منابع اضافی به کار گرفته شده جهت تکمیل پروژه را مطالبه میکند.
استاندارد تحلیل تأخیرات برنامه زمانبندی ASCE 67-17
استاندارد ASCE 67-17 Schedule Delay Analysis که توسط انجمن مهندسان عمران آمریکا تهیه شده است، راهحلهایی کاربردی برای آنالیز تأخیر برنامه زمانبندی پروژهها ارائه داده است. مبنای این استاندارد برنامه زمانبندی مبتنی بر روش مسیر بحرانی (CPM) است؛ زیرا این زمانبندیها در صورتی که به خوبی آماده و نگهداری شوند، اثرات رویدادهای تأخیر را به خوبی نمایش میدهند. این استاندارد شامل 35 راهنما در موضوعاتی مانند مسیر بحرانی، شناوری، اتمام زودهنگام، گاهشماری تأخیر، تأخیرات همزمان، مسئولیت تأخیر، تغییر برنامه زمانبندی پس از واقعه، و تسریع میباشد.
شیوهنامه AACE 29R-03: Forensic Schedule Analysis
انجمن AACE در زمینه مهندسی، مدیریت زمان و هزینه در تمامی پروژههای صنعتی و عمرانی، فعالیت میکند. این انجمن شیوهنامه شماره «29R-03»، با موضوع «تحلیل کاربردی دعاوی قانونی و لوایح در حل مسائل حقوقی» ارائه کرده است. هدف از بیان این شیوهنامه، ارائه مرجعی یکپارچه از اصول و دستورالعملهای اساسی برای پیادهسازی روش CPM (روش مسیر بحرانی) در تحلیل کاربردی دعاوی و لوایح برای حل مسائل حقوقی پیش آمده در پروژههای عمرانی و صنعتی به خصوص در رابطه با تأخیرات پیش آمده، میباشد.
مقاله فنی «تکنیکهای بهروزرسانی برنامه زمانبندی»
تکنیکهای زیادی برای بهروزرسانی برنامه زمانبندی وجود دارد و روش انتخاب شده تحت تأثیر فاکتورهای زیادی از جمله الزامات قراردادی، نرمافزار مورد استفاده، و دانش کاربر از نرمافزار مربوطه قرار دارد. این مقاله فنی سه تکنیک اصلی بهروزرسانی برنامه زمانبندی را معرفی کرده و مزیتها و معایب هر یک را بیان است. سپس نحوه اجرای هر روش را در نرمافزارهای MSP، Primavera P6، و Asta Powerproject تشزیح کرده است. این مقاله در سال 2018 توسط AACE منتشر شده است.
کتاب Construction Claims & Responses
این کتاب راهنمایی جهت تهیه لایحه تأخیرات پروژه ارائه داده است. این راهنما به مدیران پروژه کمک میکند تا بتوانند لایحه تأخیراتی بنویسند که تمامی اطلاعات لازم و مرتبط برای اثبات پرونده خود را در لایحه تأخیرات بگنجانند و در عین حال لایحه تأخیرات ارائه شده قابل فهم باشد. علاوه بر آن این کتاب شامل اطلاعاتی از جمله اهمیت تهیه لایحه تأخیرات، انواع ادعاها، مدیریت ادعا، نحوه ارائه لایحه تأخیرات، فاکتورهای مهم یک ادعا، پیشنیازهای لایحه تأخیرات و ادعا، ادعای تمدید مدت پیمان، و ادعای جبران خسارت است.
کتاب Delay and Disruption in Construction Contracts
این کتاب یکی از جامعترین راهنماها در حوزه تأخیرات است به طوری که تمامی مسائل مربوط به تأخیرات و ادعا، از انواع ریسکهای قراردادی تا داوری و حل اختلاف را در بر دارد. مهمترین موارد مورد بحث در این کتاب عبارتند از: انواع ریسکهای قراردادی، انواع روشهای تحویل پروژه و قرارداد و اثر آنها بر ادعا، انواع رویدادهای تأخیرساز، تمدید مدت پیمان، چگونگی برنامهریزی برای تأخیرات، انواع برنامههای زمانبندی، چگونگی بهروزرسانی، کنترل و گزارشدهی برنامه زمانبندی و پیشرفت، کنترل پروژه و پیشبینی تأخیرات، برنامه جبرانی، اجتناب از تأخیر و تسریع، چگونگی مواجهه با تغییرات، چگونگی ثبت اطلاعات در طول پروژه و معرفی قابلیتهای مدلسازی اطلاعات ساخت (BIM) در این زمینه، تشریح روشهای تحلیل حقوقی برنامه زمانبندی، روش مسیر بحرانی و شناوری در پروژه، اختلال و کاهش بهرهوری پروژه و نحوه تحلیل آن، تأخیرهای همزمان (Concurrent)، موازی (Parallel) و همگام (Pacing)، ادعاهای سرجمع، روشهای محاسبه و تخصیص خسارت، و روشهای حل اختلاف.
کتاب International Construction Contract Law
کتاب قانون قراردادهای بینالمللی ساخت و ساز برای افرادی که میخواهند جنبههای حقوقی و مدیریتی پروژههای ساخت بزرگ بینالمللی را درک کنند، از جمله مهندسان مشاور، وکلا، کارفرمایان، توسعهدهندگان، پیمانکاران و مدیران ساخت در سراسر جهان نوشته شده است. این کتاب در 18 فصل، مروری کامل بر روابط متقابل حقوق مدنی/قانون مشترک، روشهای تحویل، فرمهای استاندارد قرارداد، تخصیص ریسک، تغییرات، و دعاوی و حل اختلاف در زمینه پروژههای ساختمانی بینالمللی ارائه میکند. این کتاب همچنین شامل مجموعهای از ضمیمههای مفید، از جمله فرهنگ لغت 10 زبانی از اصطلاحات مورد استفاده در فرمهای FIDIC است.
کتاب Delay Analysis in Construction Contracts
کتاب آنالیز تأخیرات در قراردادهای ساخت یک راهنمای عملی برای فرآیند تجزیه و تحلیل تأخیر است و شامل بررسی عمیق روشهای اولیه آنالیز تأخیر و مفروضات مورد نیاز برای کمیسازی تأخیر است. تکنیکهای مورد بحث در کتاب را میتوان در پروژههایی با هر اندازه و تحت هر نوع قراردادی، اعم از داخلی و بینالمللی مورد استفاده قرار داد. نویسندگان نه تنها تکنیکهای تحلیل تأخیر، بلکه مناسب بودن آنها را در شرایط خاص مورد بحث قرار میدهند و نشان میدهند که چگونه روشهای ترکیبی ممکن است در صورت لزوم اعمال شوند. در این کتاب همچنین در مورد مسائل مشکلسازی از جمله تخصیص شناوری به طرفین، تأخیرات همزمان، برنامههای جبرانی زودهنگام و اختلال به همراه نمونههای موردی بحث کرده است.
کتاب Construction Delays
کتاب تأخیرات پروژههای ساخت در ابتدا به کاستیهای برخی از روشهای آنالیز تأخیرات اشاره میکند و توضیح میدهد که آنالیز تأخیرات چگونه باید انجام شود و سپس در مورد نحوه تحلیل تأخیرات در برنامه زمانبندی با روش مسیر بحرانی صحبت میکند. در ادامه تأخیرها و خسارات تأخیر که شامل تغییر مسیر بحرانی و تأخیرهای غیر بحرانی را تشریح میکند. همچنین در مورد نحوه کمیسازی خسارات تأخیر، مدیریت ریسک تأخیر و تمدید زمان از دیدگاه طرفهای مختلف در پروژه بحث شده است.
کتاب Liquidated Damages and Extension of Time
کتاب خسارات تعیین شده برای تأخیر پیمانکار و تمدید مدت پیمان به صورت تخصصی و جامع به موضوع خسارات تعیین شده برای تأخیر پیمانکار و تمدید مدت پیمان پرداخته است.
کتاب Construction Delays: Extensions of Time and Prolongation Claims
کتاب تأخیرات پروژههای ساخت: تمدید مدت پیمان و ادعاهای تطویل راهنمایی در مورد آنالیز تأخیرات، به ویژه در رابطه با تمدید مدت پیمان ارائه میدهد. خوانندگان این کتاب با اطلاعات دقیق و کاربردی به همراه نمونههای موردی در مورد محاسبه مدت زمان تمدید پیمان و ادعاهای تطویل آشنا میشوند.
کتاب Causation and Delay in Construction Disputes
کتاب دلایل تأخیر و بروز اختلافات تحلیلی در مورد علل بروز تأخیر در پروژههای ساخت، اقدامات عملی که میتوان برای جلوگیری از چنین تأخیراتی انجام داد و اینکه چگونه طرفین میتوانند از موقعیت خود در مواجهه با تأخیر محافظت کنند، به متخصصان ساخت و ساز ارائه میدهد. در ادامه به بررسی الزامات ارائه لایحه تأخیرات و ویژگیهای ادعای موفق میپردازد.
کتاب Construction Contract Claims
کتاب ادعاهای قراردادی در پروژههای ساخت راهنمایی جامع برای تحولات در قوانین قراردادهای ساختمانی است. نویسنده به موضوع دعاوی ساخت و ساز از منظر پیشگیری، مدیریت، اداره، ارائه، مذاکره و حل و فصل از جمله حل اختلاف و داوری میپردازد. همچنین بحث مفصلی در مورد راههایی برای به حداقل رساندن مواجهه با ادعاها، نظارت، سوابق و رویهها برای رسیدگی به انواع مشکلات قراردادی در کتاب وجود دارد.
کتاب Dispute Resolution and Conflict Management in Construction
بسیاری از منازعات و اختلافات صنعت ساخت به حوزه قضایی یا فرهنگ خاصی محدود نمیشوند، بلکه به طور فزایندهای در سراسر صنعت در سراسر جهان رایج شدهاند. کتاب حل اختلاف و مدیریت تعارضات در پروژههای ساخت راهنمای ارزشمندی برای قوانین بینالمللی ساخت و ساز است که توسط تیمی از متخصصان و با تمرکز بر سیستمهای ملی کشورهایی از جمله استرالیا، کانادا، چین، انگلستان و ولز، استونی، هنگ کنگ، عراق، ایرلند، ایتالیا، ژاپن، مالزی، هلند، عمان، پرتغال، کبک، رومانی، اسکاتلند، سوئد، سوئیس، و ایالات متحده آمریکا نوشته شده است. این کتاب تحلیل منسجم و دقیقی از هر سیستم ملی و همچنین ابزارهای لازم برای مدیریت تعارض و حل و فصل اختلافات در پروژههای ساخت ارائه میدهد.
کتاب Construction Contract Claims and Methods of Avoiding Contract Litigation
کتاب دعاوی قراردادهای ساخت و روشهای اجتناب از دعاوی از طریق راههای جایگزین حل اختلاف دلایل بروز تأخیرات و اختلافات را بررسی کرده و راهکارهایی برای اجتناب از بروز اختلافات ارائه میدهد. همچنین فرآیندهای حل اختلاف و داوری را به صورت دقیق مورد بحث قرار میدهد.
کتاب Construction Conflict Management and Resolution
کتاب مدیریت و حل تعارضات صنعت ساخت بیش از 40 مقاله ارائه شده در «کنفرانس بینالمللی مدیریت و حل اختلافات صنعت ساخت» در سال 1992 که در شهر منچستر انگلستان برگزار شد، گرد هم آورده است. در این کتاب شش موضوع مختلف شامل حل و فصل اختلافات، مدیریت تعارضات، رویههای دعاوی، دعاوی و داوری، ساختوساز بینالمللی، و آموزش و آینده پوشش داده شده است. این کتاب با مقالاتی از داوران، معماران، وکلای دادگستری، مهندسین عمران، و نقشه برداران به عنوان اولین پیکره دانش چند رشتهای در مورد تعارضات ساخت و ساز را شناخته میشود و به عنوان یک منبع مرجع منحصر به فرد برای متخصصان حقوقی و ساختمانی عمل میکند.