تعریف:
تأخیر همزمان در پروژههای عمرانی و صنعتی، وقوع دو یا چند رویداد تأخیر بهطور همزمان است. یک رویداد از سوی کارفرما و رویداد دیگر از سوی پیمانکار بهنحوی که تأثیرات آنها همزمان احساس شود.
عکس بالا نمونه ای از نمودار همپوشانی تاخیرات است که بازه تاخیر همزمان در آن به خوبی نشان داده شده است. تأخیرات همزمان دارای پیچیدگیهای زیادی هستند و رویکردهای مختلفی مانند رویکرد علت غالب ، رویکرد مالمیزون و رویکرد تسهیم تأخیرات جهت تحلیل آنها پیشنهاد شده است. در ادامه به معرفی اجمالی 3 مورد از مهمترین و پرکاربردترین رویکردهای تحلیل تاخیرات همزمان پرداخته شده است.
رویکرد علت غالب (Dominant cause approach)
در صورت بروز دو تاخیر همزمان یکی از سوی پیمانکار و یکی از سوی کارفرما، تاخیری که غالب بر دیگر تاخیر باشد، به عنوان علت اصلی بروز تاخیر معرفی میشود و اگر تاخیر غالب از سوی کارفرما باشد، تاخیر مجاز پیمانکار محسوب خواهد شد و در صورت مطابقت با الزامات قراردادی، قابلیت جبران مالی را خواهد داشت.
غالب به معنی بارزترین و تاثیرگذارترین عامل تاخیر در پروژه است و تعیین این موضوع و اشتراک نظر روی آن گاهی بسیار مشکل خواهد بود..
رویکرد تسهیم (Apportionment Approach)
در این رویکرد تاثیر زمانی و مالی تاخیرات همزمان به صورت مساوی تقسیم میشود. منطق این رویکرد این است که طرفین باید ریسک و مسئولیت تاخیر همزمان را به باهم شریک شوند. شاید از نگاه اول رویکرد تقسیم منصفانه باشد، اما در بسیاری از موارد با توجه به نوع و شدت اثر تاخیرات هر طرف، اثر هزینهای مساوی به همراه نخواهد داشت.
رویکرد مالمیزون (Malmaison Approach )
در این رویکرد، تأخیرات همزمانی که موجب افزایش زمان پروژه میشوند به عنوان تأخیرات مجاز پیمانکار در نظر گرفته میشود، اما خسارتی به دلیل اینگونه تأخیرات به پیمانکار پرداخت نخواهد شد؛ مگر اینکه پیمانکار بتواند خسارات ناشی از تأخیرات همزمان را به دقت و با به صورت مستند تفکیک نماید. تفکیک خسارات ناشی از تأخیرات همزمان پیچیده و مشکل خواهد بود.
رویکرد مالمیزون از فراگیری بیشتری برخوردار بوده و مراجعی از جمله SCL این رویکرد را پیشنهاد کرده اند.
سایر مقالات در خصوص تاخیرات همزمان
آیا دو تاخیر همزمان باید در مسیرهای بحرانی موازی باشند یا باید هر دو در یک مسیر بحرانی باشند؟
تاخیر همزمان واقعی یا True Concurrency
تفاوت تاخیر همزمان Literal و Functional
اثر تاخیرات همزمان در حالات مختلف
تأخیرات همزمان و تقسیم خسارت بین پیمانکار اصلی و پیمانکاران فرعی
تأخیرات همزمان در پروژههای ساخت از دیدگاه حقوق بینالملل
برای عضویت در گروه تلگرامی پرسش و پاسخ های مدیریت ادعا و تاخیرات (کلیک کنید) @drclaim_club
برای مطالعه بیشتر در خصوص آموزش تهیه لایحه تاخیرات می توانید کتابهای زیر را نیز تهیه بفرمایید و یا در دوره شرکت نمایید
کتاب تحلیل تأخیرات زمانی ANSI/ASCE/CI 67-17
196,000 تومان – 329,000 تومان
کتاب راهنمای “فرآیند یکپارچه تهیه لایحه تاخیرات ” + الگوهای خام موردنیاز
208,000 تومان – 349,000 تومان